Arrocal/Casa Lebai - Ribera del Duero

Region Ribera del Duero/ Gumiel de Mercado

Gumiel de Mercado leży między rzeką Duero a wapiennymi płaskowyżami. W terroir wyróżniają się trzy strefy: dolna z głębszymi glebami i zwięzłymi glinami; zbocza z glebami gliniasto-wapiennymi o niskiej retencji wody; oraz wysokie stanowiska na płytkich profilach wapiennych, które budują napięcie i sprzyjają świeżości w winach.

Najwyższe płaskowyże wapienne powyżej 900 m n.p.m., gdzie skała macierzysta leży 50–60 cm pod powierzchnią  (taka struktura gleby daje winom naturalne napięcie, świeżość i przejrzystość aromatu). W centrum wsi znajduje się wzgórze z siecią wykutych w skale piwnic - bodegas subterráneas łączących dzisiejsze wina z wielowiekową kulturą winiarską (te wspaniałe historyczne piwnice nożna obejrzeć na filmie poniżej).

Jedna historia dwa projekty

• Arrocal to „kręgosłup” wsi. Wina klasy village oraz selekcje paraje/parcela powstają z wielu działek w trzech strefach terroir. Dojrzewanie to zwykle ok. 12 miesięcy w używanym dębie francuskim. Na etykietach widnieje czytelny system regional → VMC (village) → VCS (superior parcela).

• Casa Lebai — osobisty projekt braci Rodrigo i Asiera Calvo (jego początek to 2019), który rozpoczął się od pełnego zmapowania („zoningu") 32 rodzinnych posiadłości. Wybrano trzy stare winnice w zbliżonych: wieku, glebie i przełożeniu na jakość wina; produkcja i dojrzewanie odbywa się tu z użyciem tradycyjnych metod inspirowanych początkiem XIX wieku (m.in. lagary, duże neutralne pojemniki dębowe).

Terroir i działki

Arrocal 

• Village „Gumiel de Mercado” (VMC) — kupaż z licznych działek w trzech podstrefach; ok. 12 mies. używany dąb francuski. Styl: soczystość, chłód (wysokość), kredowa mineralność.

• Paraje „Los Colmenares” (VMC) — wschodnia część wsi, strome stoki, płytkie gliniasto-wapienne gleby, 850–890 m n.p.m. Wino z trzech działek: Cuesta Rubial, Carraquintana (VCS, ekspozycja północna), El Olivo (VCS, wschodnia). Styl: czerwony owoc, zioła śródziemnomorskie, zwarty, mineralny kontur.

• Parcela „Casablanca” (VCS) — północ gminy, Valdiruela, 884 m n.p.m.; gliniasto-wapienne gleby bogate w węglan wapnia, słaba retencja wody. Tinto Fino 100%, ok. 0,9 ha; ok. 12 mies. w sezonowanym dębie. Styl: czerwony owoc, kreda, czystość i niższy alkohol.

• Parcela „Las Canteras” (VMC, białe) — 929 m n.p.m., bardzo płytkie gleby wapienne (skała 50–60 cm). Albillo Mayor 100%, ok. 12 mies. w sezonowanym dębie. Styl: biały kwiat, jabłko, kreda, wysoka świeżość i kremowa tekstura.

Casa Lebai 

• La Nava (krzewy z 1936) — Albillo Mayor z domieszkami dawnych białych (m.in. Valenciano Blanco, Moscatel, Palomino Fino, Pirulés); 826 m n.p.m.; piaski i żwiry; ekspozycja wschodnia. Styl: krystaliczna świeżość, dojrzałe jabłko, delikatny anyżek, słono-mineralny, długi finisz.

• Matadiablos (krzewy z 1997) — Tinto Fino 100%; obszar Aguachar, 826 m n.p.m.; gliny ilasto-piaszczyste, ekspozycja północna; chłodna parcela przy potoku Sotillo i dawnym klasztorze San Mamés. Styl: kwiat, czerwony owoc, elegancja, „glinkowo-mineralny” niuans; dojrzewanie bez efektu nowej beczki.

• El Portillo (1936) — Tinto Fino z historycznym field-blendem (niewielki udział garnachy i bobala); 829 m n.p.m.; muł, piasek, glina; eksp. wschodnia w obrębie paraje La Nava. Styl: wiśnia, pikantny akcent, aksamitna tanina, bardzo długi finisz.

Winifikacja i styl

Arrocal. Zbiór ręczny i fermentacje na rodzimych drożdżach, prowadzone działka po działce. Dojrzewanie trwa około 12 miesięcy w używanym dębie francuskim (barrique, foudre lub kadzie), wykorzystywanym przede wszystkim dla tekstury i mikrooksydacji, a nie dla aromatów wanilii. Wina typu village (VMC) akcentują świeżość i przystępność, natomiast selekcje paraje/parcela (VMC/VCS) oferują większą głębię materii i dłuższy finisz.

Casa Lebai. Nacisk na neutralne, duże naczynia i tradycyjne metody, w tym pracę w lagarach. Selekcja kiści odbywa się w skali mikro-parcel. Biele z Albillo Mayor dojrzewają na osadzie, co daje kremową teksturę i słono-mineralny finisz; czerwone są smukłe, o wyraźnym mineralnym rdzeniu i drobnej, nośnej taninie.

Historia i tożsamość

Rodzina Calvo dokumentuje ciągłość winiarską w Gumiel de Mercado co najmniej od 1780 r. Po powrocie Asiera w 2015 r. (po doświadczeniu w Oregonie) przeprowadzono pełne mapowanie 32 rodzinnych działek i wybrano trzy winnice o najczystszej tożsamości. Casa Lebai powstała w 2019 r. jako osobisty projekt braci; produkcja i dojrzewanie odbywają się w odrestaurowanych piwnicach z XV w., z wykorzystaniem pras z XVIII w. W 2023 r. bracia przejęli stery w Arrocal, ujednolicając styl w kierunku ekspresji parceli i pracy ekologicznej w całej wsi.

Najnowsza historia w pigułce

• 2019: start Casa Lebai (ok. 5 tys. butelek w pierwszym roku).

• 2019–2023: renowacja podziemnych piwnic (XV w.) i pras (XVIII w.); produkcja i dojrzewanie na miejscu, świadome nawiązanie do tradycji regionu.

• 2023: bracia Calvo przejmują stery w Arrocal i „przestawiają” wina na profil Casa Lebai; certyfikat ekologiczny dla wszystkich winnic we wsi.

Jak wybierać w El Catador

• Arrocal Village (VMC) to świeżość, soczystość i wysoka pijalność w rozsądnej cenie.

• Arrocal Paraje/Parcela (VMC/VCS) wnosi większą koncentrację, wyraźniejszy adres i dłuższy finisz.

  Casa Lebai:

• La Nava to krystaliczne białe z Albillo Mayor o słono-mineralnym zakończeniu;

• Matadiablos to precyzyjne Tinto Fino o kwiatowej elegancji;

• El Portillo to kredowo-kwiatowy field-blend ze starych krzewów, o dużej pijalności

Kontrast stylistyczny

• Viña Sastre reprezentuje klasykę Ribery: elegancką, często wyraźniejszą beczkę (również amerykańską) i większą powagę stylu, z kultowymi winami jednoparcelowymi.

• Arrocal / Casa Lebai to nowa fala: neutralne formaty, narracja parcelowa, mniejsza ekstrakcja, świeżość i precyzja.

Atuty producenta

• Czytelna piramida pochodzenia: regional → VMC (village) → VCS (superior parcela), z lokalnymi nazwami działek (lieux-dits) na etykietach.

• Wysokość i wapienie: od ~826 do 929 m n.p.m., aktywny węglan wapnia, płytkie profile glebowe — przełożenie na napięcie i mineralność w winach.

• Zrównoważona/organiczna praca i dzikie drożdże; ok. 12 miesięcy dojrzewania dla tekstury, nie dla dębowych nut.

• Dziedzictwo miejsca: rodzina 1780 → dziś, renowacja piwnic z XIII–XIV w. i piwnic z XVIII w.; kontynuacja wiekowej tradycji i kultury winiarskiej.

Parowanie

Czerwienie (tinto fino): Jagnięcina z ziołami, antrykot z grilla, poliki wołowe, pieczona kaczka, risotto grzybowe, twarde sery.
Białe (albillo mayor): ostrygi, białe ryby, drób, risotto, sery dojrzewające.

FAQ

„Nowa fala” czy „tradycja” Ribera?
Arrocal/Casa Lebai to nowa fala: fermentacje na dzikich drożdżach, 12 mies. w neutralnym dębie, podejście mające na celu ukazanie miejsca/terroir (village/paraje/parcela) i nacisk na świeżość. Po klasyczne ujęcie Ribery kierujemy do Viña Sastre.

Czy wina wymagają dekantacji?
Nie zawsze. Village zwykle wystarczy otworzyć 15–20 min wcześniej. Selekcje paraje/parcela zyskują na ~30 min w karafce.

Jaki jest potencjał dojrzewania?
Village: optymalnie 3–5 lat od zbioru. Paraje/Parcela: 5–8 lat, zależnie od rocznika i działki.

Skąd świeżość i mineralność w gorącym regionie?
Z wysokości stanowisk w Gumiel de Mercado, mozaiki wapieni i glin, wcześniejszego zbioru oraz braku ciężkiej beczki. Uprawa organiczna (cert. 2023) pomaga utrzymać czystość owocu.

Po co „zoning” i kody na etykietach (VR/VCM/VCS)?
To czytelna piramida pochodzenia: regional → village → cru. Konsument od razu wie, czy pije wino wsi, konkretnego paraje czy pojedynczej parceli.

Czym różni się Village od Paraje/Parcela w kieliszku?
Village: pijalność, soczysty owoc, szybka gotowość do picia. Paraje/Parcela: więcej głębi, wyraźniejszy charakter miejsca, dłuższy finisz i lepszy horyzont dojrzewania.

Jak serwować?
16–18°C, kieliszek do średniobudowanych czerwieni. Zbyt wysoka temperatura powiększa odczucie alkoholu kosztem świeżości.

Gdzie odbiorę zamówienie Arrocal/Casa Lebai?
W sklepie El Catador lub punkcie partnerskim. Po potwierdzeniu zamówienia dostaniesz informację o gotowości do odbioru.